"Het kan mij werkelijk niet schelen naar welke reeks KV Mechelen zakt: naar 1B of de hoogste amateurklasse. Als de club maar zakt." Aan het woord is Thomas Gillis, die de belangen van K Beerschot VA voor de rechtbank verdedigt. De advocaat verwoordt zo eigenlijk meteen de enige echte ambitie van de ploegen die zich burgerlijke partij hebben gesteld. Veel meer dan over rechtvaardigheid gaat het namelijk over dat verhoopte plekje in de hoogste afdeling.
Op 10 oktober 2018 barst de grootste bom in de Belgische voetbalwereld sinds de zaak-Ye – de Gokchinees van Lierse, weet u nog wel. In het kader van 'Operatie Propere Handen' valt het gerecht binnen bij een aantal voetbalclubs en wordt een hele resem mogelijke betrokkenen opgepakt. Enkele maanden later loopt de rechtszaak op vol toerental en neemt een leger aan advocaten het in Brussel dagelijks tegen elkaar op in een wirwar van procedureslagen.
Aan de ene kant staan de in verdenking gestelde clubs KV Mechelen en Waasland-Beveren, aan de andere de KBVB, Lokeren, Beerschot en Tubeke. De voetbalbond is bij monde van bondsprocureur Kris Wagner vooral op zoek naar een gepaste sanctie en het zetten van een precedent, maar voor de overige drie partijen geldt er toch eerder een persoonlijk winstbelang: promotie of het vermijden van degradatie. Hoe komt het echter dat deze ploegen hun doelstellingen niet op sportief vlak wisten te bewerkstelligen?
Van Europa League tot middenmoot
Voor het gemak focussen we ons even op Lokeren en Beerschot, de twee clubs die aanspraak maken om de posities van Waasland-Beveren en KV Mechelen in 1A in te nemen. In het geval van Lokeren zou dit betekenen dat de buren uit het Waasland in hun plaats degraderen en er na 23 onafgebroken seizoenen dan toch nog geen einde komt aan het verblijf in de hoogste klasse. Nochtans was de ploeg van voorzitter Roger Lambrecht vorig jaar met voorsprong het zwakste team in de Jupiler Pro League.
Lokeren eindigde laatste met zeven punten minder dan de volgende in de stand – het grootste gat sinds 2013 – waarmee een jarenlange duik zijn dieptepunt bereikte. Amper vijf jaar eerder sluiten trainer Peter Maes en co de competitie immers nog af als vijfde en mag Lokeren Europa in, waar het met tien punten in de groepsfase een knappe prestatie levert. Na twee deelnames op rij missen de Waaslanders door de extra inspanningen wel nipt Play-Off I, na het seizoen trekt Maes naar Genk en smaakmaker Hans Vanaken naar Club Brugge.
Met Alexander Scholz, Hamdi Harbaoui en Junior Dutra hadden een aantal andere sterkhouders Daknam al eerder achter zich gelaten. Lokeren incasseert riante transfersommen en boekt in 2016 een recordwinst van 5,6 miljoen. Ondanks de teleurstellende elfde plaats in het klassement wordt dat geld echter niet meteen geïnvesteerd in de spelerskern, en ook na een nieuw seizoen in de lage middenmoot blijft de knip op de transferkraan. In de tussentijd passeren met Bob Peeters, Georges Leekens en Runar Kristinsson drie trainers de revue.
Paniek op het zinkend schip
Lambrecht voelt dat het de foute kant opgaat en deelt in een paniekreactie hoge lonen uit aan onder meer Tom De Sutter en de terugkeer van Maes als coach – waarvan bij die laatste een groot deel in het zwart, zo leerden we al uit 'Operatie Propere Handen'. Desondanks loopt het in 2018 bijna mis. Lokeren loopt tegen de ondergrens aan en moet vechten voor het behoud, om de gevreesde degradatie te ontlopen wordt een karrenvracht aan dure spelers binnengehaald. Het seizoen wordt afgesloten op de dertiende plaats.
Om de financiële put te dichten pompt Lambrecht nog eens bijna 2 miljoen in de club, maar Lokeren heeft nu geen enkele slagkracht meer op de transfermarkt. Bovendien had de oude bandenmagnaat al eerder aangegeven de ploeg liever te willen verkopen en dus niet langer als mecenas te willen fungeren. Wanneer de spelerskern in het nieuwe seizoen opnieuw tot de zwakkere broertjes behoort wordt dan ook vrijwel onmiddellijk duidelijk dat het doek eigenlijk al zo goed als gevallen is.
In een poging het zinkend schip drijvende te houden nemen behalve Maes met Arnar Vidarsson, Trond Sollied en Glen De Boeck vier verschillende trainers het roer in handen, maar geen van allen weet het tij te keren. Lokeren loopt een heel seizoen achter de feiten aan en is na de sterke terugronde van Moeskroen al snel alleen mathematisch nog niet gezakt. Gezien de financiële problemen zou een effectieve degradatie wel eens het einde van de Waaslanders kunnen betekenen. Alle hoop op 'Propere Handen' dus.
Reanimatie op ‘t Kiel
Eenzelfde sfeer heerst op ’t Kiel, waar Beerschot rekent op het vonnis van de rechtbank om na zes jaar afwezigheid opnieuw zijn opwachting te maken in de hoogste voetbalklasse. De Antwerpenaren met de turbulente clubgeschiedenis trokken in de testmatchen tussen de periodekampioenen van 1B vorig seizoen aan het kortste eind tegen KV Mechelen. Indien Malinwa wordt veroordeeld voor matchfixing en dus zijn plaats in 1A moet afstaan is het dan ook Beerschot dat de vacante opening mag innemen.
Op die manier zou het masterplan dat na de combinatie van sportieve en financiële problemen in 2013 ontstaat op eerder onconventionele wijze tot vervulling komen. Nadat het toenmalige Beerschot AC in Play-Off III – herinnert u zich dát nog? – ten onder gaat tegen Cercle Brugge en dus veroordeeld wordt tot de tweede klasse eisen ook de torenhoge schulden die zich doorheen de jaren hebben opgestapeld eindelijk hun tol. Beerschot AC wordt failliet verklaard en houdt per direct op met bestaan.
De Ratten hadden met hun vele fusies echter al vaker bewezen zich niet zo snel gewonnen te geven, en ook nu wordt de club kunstmatig in leven gehouden. KFCO Wilrijk neemt de identiteit, de paars-witte clubkleuren én het stadion over en besluit voortaan door het leven te gaan als KFCO Beerschot Wilrijk. Binnenkort wordt ook het oude stamnummer 13 officieel in ere hersteld. De traditieclub ondergaat zo nog maar eens een gedaanteverwisseling en neemt een verse start in eerste provinciale.
Het jaar van de Rat
Daar wordt al snel duidelijk dat het Beerschot menens is om terug te keren naar het hoogste niveau. De supporters blijven vol achter hun ploeg staan en zetten hun schouders mee onder het project, op speeldag 28 sleept de nieuwe fusieclub voor meer dan 11.500 toeschouwers het kampioenschap in de wacht. Ook de volgende drie jaar wint Beerschot Wilrijk telkens zijn reeks, waarmee het als eerste Belgische club ooit vier keer op rij promoveert en in het seizoen 2017/2018 al opnieuw in Eerste Klasse B mag aantreden.
Een derby tegen de net naar 1A gestegen stadsrivaal zit er nog niet in, maar dat lijkt slechts een kwestie van tijd. De trein dondert onder leiding van Marc Brys meteen door tot in de testwedstrijden tegen Cercle Brugge, maar op luttele minuten van het einde strandt de droom op een vijfde opeenvolgende promotie met een discutabele strafschop. Een jaar later is de Antwerpenaren hetzelfde dramatische lot beschoren wanneer Clément Tainmont pas in de absolute slotfase KV Mechelen de titel en bijhorende promotie bezorgt.
Nu hoopt Beerschot via de rechtbank alsnog volgend seizoen – uitgerekend in het Chinese jaar van de rat – zijn rentree in de Jupiler Pro League te vieren. De combinatie van gevestigde waarden met jonge, al dan niet gehuurde talenten bewees nu echter al twee jaar op rij de juiste formule in pacht te hebben. Brute pech stelde de promotie nog even uit, misschien brengt de rechtszaal meer geluk dan het voetbalveld. Het zou na alle titels die ’t Kiel de voorbije jaren mocht vieren echter toch een beetje een anticlimax zijn.