"Dennis Bergkamp! Dennis Bergkamp! Dennis Bergkamp!" Er volgt hysterisch gegil, maar ergens wordt duidelijk gemaakt dat het Nederlands elftal op een 2-1 voorsprong komt tegen Argentinië. Het is de kwartfinale van het
WK in 1998, wanneer radiocommentator Jack van Gelder bewijst dat hij één van die uitzonderingen op de (Nederlandse) regel is. De meeste commentatoren blijven doorgaans rustig, objectief, zakelijk en 'Hollands nuchter', maar Van Gelder steekt zijn chauvinisme niet onder stoelen of banken.
Ook in 2010 laat Van Gelder, de vaste commentator bij
NOS Langs de Lijn bij Oranje, blijken de realiteit te verliezen wanneer Nederland goed presteert.
"Hij is slechts 22 centimeter groot, maar hij komt er gewoon bij!" Zo luidt zijn reactie wanneer Wesley Sneijder te midden van enkele grote Italianen de 2-1 binnenkopt. Van Gelder houdt er een geheel andere stijl op na dan menig collega. Radiocommentatoren Andy Houtkampen Bas Ticheler lijken meer bij de Nederlandse huisstijl te blijven: gedegen vertellen zij wat er zich op het veld afspeelt, met zo nu en dan een oprisping als er (bijna) gescoord wordt.
Op televisie waren het de oude leermeesters Theo Reitsma en Evert ten Napel die eenzelfde manier van becommentariëren bezigden. Jarenlang hielden zij liefhebbers van voetbal tevreden met hun 'ouderwetse' manier van doen. Een beetje in de trant van: doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg. Maar langzamerhand lijkt de bevolking meer te verwachten van een commentator. Meer achtergrondinformatie. Meer humor. En af en toe een spitsvondige opmerking. Frank Snoeks dacht de boodschap begrepen te hebben:
-
"Een moeilijke taal, dat Deens. Ja, behalve voor die Denen. Die spreken het allemaal vloeiend."
- "Die scheidsrechter heeft echt torren in zijn hoofd. Compleet geschift die man."
- "Olee, olee, olee, ik kom bij u terug als de Fransen weer de bal hebben. Nou, dat is toch sneller dan verwacht. Had ik eens een lange stilte willen laten vallen, is het me niet gegeven."
Snoeks had in het begin de lachers op zijn hand, maar is inmiddels gedaald in de pikorde. Gedurende het laatste EK kreeg de
NOS zoveel klachten, dat Jeroen Grueter zijn plek overnam. Op
Sport1 is het Sierd de Vos die het Spaanse voetbal voorziet van commentaar. Er wordt al enige tijd wisselend gereageerd op de aardige anekdotes en nutteloze feitjes die De Vos in zijn microfoon mompelt. Op internet zijn de fansites, waarop onder meer quotes worden verzameld, niet aan te slepen, maar vanuit de sportjournalistiek klonken mindere geluiden. Johan Derksen, hoofdredacteur van Voetbal International, had Sierd 'Koekoek' de Vos naar eigen zeggen allang ontslagen.
-
"Met alles wat hij geflikt heeft, had Pepe in Nederland allang TBS gehad."
- "De eerste Portugees met een verstandelijke beperking in de Primera División: Pepe is de naam. Hij wordt straks weer met een busje opgehaald."
- "Bij Pepe hoef je niet bang te zijn voor een hersenschudding"
- "Pepe heeft pupillen zo groot als een autoband… dan weet u het wel."
De Vos, die wellicht een voorkeur heeft voor FC Barcelona, heeft een duidelijke mening over Real Madrid-verdediger Pepe. Het heeft, hoewel De Vos af en toe wel op de lachspieren kan werken, echter niets meer met journalistiek te maken. Of dit de uitlatingen zijn die ook op de lange termijn bij het voetbal te horen zijn, is lastig te bepalen. Enerzijds zijn er de voorstanders die er geen genoeg van krijgen, anderzijds zijn er de tegenstanders die weemoedig terugdenken aan Ten Napel en Reitsma. De vraag is of de huidige ontwikkeling zich blijft doorzetten. Krijgen we in de toekomst meer 'Sierdjes', of keren we eerder terug naar de oude stempel? Het zal mij benieuwen.