De zes minuten hadden er gerust 12 mogen zijn. Frank Vercauteren deed vorige week zijn beklag over de blessuretijd die Anderlecht had gekregen in Oostende, ook Michael Verschueren timede op zijn horloge dat het spel in de tweede helft tien minuten stil lag. Daarmee viel het aantal onderbrekingen aan de kust eigenlijk nog mee, want in een gemiddelde wedstrijd wordt nog véél minder gevoetbald. Tijd voor de invoering van een stopklok?
Eerst de statistieken. Volgens cijfers van het databureau InStat, dat alle partijen in 37 Europese competities tussen 1 juli en 28 november van vorig jaar onder de loep nam, komt een doorsnee match zelfs niet in de buurt van anderhalf uur aan echte actie. Meer nog, indien Verschueren zijn meting klopt – en Paars-Wit in de tweede helft dus een tiental minuten doelloos over het terrein wandelde – bleef de verloren tijd in Oostende zelfs nog fiks ónder de verwachtingen. Met amper 60,4% aan effectieve speeltijd, ofwel iets meer dan een schamele 54 minuten, kroont de Zweedse competitie zich namelijk al tot beste van de klas.
REDEN TOT KLAGEN
Dat wil dus zeggen dat het publiek nergens in heel Europa zelfs nog maar een uur waar krijgt voor zijn geld. Na de Allsvenskan kent opvallend genoeg de Champions League trouwens het vlotste verloop, met daarbij zowaar een Belgisch team op kop. Tegen Atlético Madrid, Borussia Dortmund en AS Monaco hield Club Brugge vorig jaar de bal immers gemiddeld meer dan 66% van de tijd in het spel, met ruime voorsprong het hoogste cijfer doorheen de hele studie. Een schril contrast met de hekkensluiters uit Portugal ook, waar ploegen doorgaans met moeite de helft van de vooropgestelde 90 minuten aan het voetballen zijn.
De Jupiler Pro League, waar het leer 56,8% van de tijd of iets meer dan 51 minuten aan het rollen gaat, vinden we ergens in het midden van het pak terug. Verschueren en Vercauteren hebben bovendien reden tot klagen, want met 52,8% sluit Anderlecht opmerkelijk genoeg de rangen in ons land. Dat behalve de gebruikelijke dode momenten bij een overtreding of bal buiten de lijnen ook dat irritante tijdrekken en sinds kort de vele VAR-tussenkomsten daarbij een rol spelen, behoeft weinig betoog. Alle gele kartonnen en toegevoegde tijd ten spijt, blijft het team met de beste intenties zo toch al te vaak verongelijkt achter.
RIDICULE SITUATIES
Zeker wanneer we ons beperken tot spelbederf staan die compensaties namelijk zelden in verhouding tot het geleden oponthoud. Kaarten worden meestal pas laat in de wedstrijd getrokken, en dan nog veelal voor een doelman die daar weinig last van ondervindt. We kunnen ons vergissen, maar een uitsluiting wegens tijdwinnen weten we ons ook niet meteen voor de geest te halen. In de zoektocht naar een manier om dit vervelende gedrag zoveel mogelijk uit het voetbal te bannen, ongetwijfeld toch iets waar de FIFA naar streeft, komen wij dan ook uit bij één eenvoudige – zij het vrij ingrijpende – oplossing: de stopklok.
Terwijl in zowat alle vergelijkbare teamsporten – basketbal, rugby, American Football, hockey, noem maar op – de tijd op daartoe gepaste momenten wordt stilgezet, dendert die in het voetbal nog steeds te allen tijde onverstoord verder. Dat dit soms tot ridicule situaties kan leiden, zagen we recent nog op de Bosuil. Nadat de lichten waren uitgevallen moesten Antwerp en Genk even terug de kleedkamer in, maar waar de tv-kijker een aangepaste klok kreeg voorgeschoteld was die in het stadion nooit tot stilstand gekomen. In plaats daarvan stak de vierde scheidsrechter aan de zijlijn een bordje met het getal 12 erop de lucht in.
EXTRA TIME
Het contra-argument van Peter Vandenbempt in Extra Time dat een match met stopklok veel te lang zou duren gaat dus niet helemaal op, want zelfs zonder stroompannes wordt de voorziene tijd nu vaak al overschreden. Zeker sinds de invoering van de VAR, die ervoor zorgt dat het spel nog meer stilligt. Van Anderlecht hadden het er gerust nog een paar meer mogen zijn, maar aan de kust kreeg Paars-Wit zo toch al zes extra minuten om te jagen naar een puntje. Dat een partij met meer dan vijf minuten verlengd wordt is tegenwoordig dan ook eerder regel dan uitzondering. En dan wordt er vaak nog afgerond naar beneden.
Filip Joos opperde dan weer dat de tv-programmatie teveel onder druk zou komen te staan. Een logische redenering, zeker als we het grote geld dat voor uitzendingen wordt neergeteld in rekening brengen. Zoals we hierboven al aanhaalden, kunnen we vandaag onze klok echter ook niet gelijk zetten met het einde van een wedstrijd. Of de tv-gids in het algemeen, overigens. Bovendien is dat recht in de meeste landen, want uiteraard spreken we over een globale verandering, in handen van specifieke sportzenders. Als af en toe een nabespreking aan tijd moet inboeten, is dat maar zo. Net zoals ze dat in de VS met hun sporten doen.
ZWITSERS UURWERK
De heren analisten hebben uiteraard wél volmondig gelijk indien we halsstarrig zouden vasthouden aan de bijna heilige 90 minuten. Vandaar ook dat we dit stuk aftrapten met de studie van InStat, waaruit dus blijkt dat er in een doorsnee duel nog geen uur gevoetbald wordt. Twee keer een halfuur aan effectieve speeltijd zou dan ook al een stap vooruit zijn, indien de FIFA nog wat marge wil inbouwen kan er zelfs nog geopteerd worden voor 35 of 40 minuten per helft. Op die manier zou de stopklok dan niet met de stiptheid van een Zwitsers uurwerk toegepast moeten worden, iets waar wij sowieso niet voor pleiten.
Wanneer moet de tijd dan wél stilgezet worden? Om te beginnen bij alle VAR-interventies, wissels, rode kaarten, penalty's en blessurebehandelingen, want op die momenten staat iedereen toch maar te wachten tot de actie wordt hervat. Wat andere fouten, buitenspel en ballen buiten – inworpen, doeltrappen en corners – betreft laten we meer ruimte voor interpretatie. Hier moet bijvoorbeeld vooral in het slot van de match een oogje in het zeil gehouden worden, indien het tijdrekken de spuigaten uitloopt kan de arbiter vroeger al teken doen om de stopklok te hanteren. Beter dan blijven dreigen met een gele kaart, lijkt ons.
KLOKKENLUIDERS
Wie dan in moet staan voor die timing, horen we u al vragen. Dat zou een klusje voor de vierde ref kunnen zijn, wiens rol sinds de invoering van de VAR sowieso al fel ingeperkt werd. Aan het extra paar ogen heeft de scheidsrechter óp het veld alvast geen nood meer, want niets ontsnapt aan de alziende camera's – althans in theorie. Als ons voorstel gevolgd wordt hoeft de official dan bovendien niet langer het bordje met de toevoegde tijd de lucht in te steken. De arme man zou zo nagenoeg alleen nog maar instaan voor het in toom houden van de coaches langs de zijlijn, een stopklok moet hij er dus best bij kunnen nemen.
Indien praktijken als geveinsde blessures en ellenlang getreuzel nog maar weinig profijt opleveren, wat in dit systeem het geval zou zijn, zal dat bovendien ongetwijfeld de gemoederen in de dug-outs al ietwat bedaren. Net zoals een stopgezette klok bij VAR-situaties voor wat meer geduld in de tribunes kan zorgen, trouwens. Tijdens de wedstrijd zouden we dus van heel wat frustraties bespaard blijven, achteraf hoeft er niet meer gebakkeleid te worden over het aantal bijgetelde minuten. Tot het eindelijk zover is, hebben Vercauteren en Verschueren echter overschot van gelijk om aan de alarmbel trekken. Of de klokkenluiders ook gehoor zullen krijgen, dat is dan weer een ander paar mouwen.
