Op 20 december 2017, vandaag exact vijf jaar geleden, verraste Marc Coucke vriend en vijand door RSC Anderlecht over te nemen. De bijzonder succesvolle ondernemer hoopte RSCA naar de Europese subtop te loodsen. Vijf jaar later blijft daar nog maar weinig van over en zakte Paars-Wit zelfs af naar de Belgische subtop. Een relaas van vijf bijzonder woelige jaren.
Coucke hield meteen tabula rasa binnen de club. Er vielen lijken uit de kast en Herman Van Holsbeeck werd snel ontslagen. Daar viel uiteraard wel wat voor te zeggen nadat nadien bleek dat de ex-manager zwaar in opspraak kwam met heel wat deals met allerhande makelaars. RSCA werd daar grotendeels de dupe van en bouwde financieel geen reserves op. Coucke stelde Luc Devroe aan als vervanger en dat was een kapitale blunder, die Anderlecht jaren terugzette. Op 23 mei 2018 verklaarde Marc Coucke, in bijzijn van Devroe, het volgende op een persconferentie: "We willen de Europese subtop in." Vijf jaar later is het de Belgische subtop geworden…
De zomermercato van 2018 was misschien wel de meeste desastreuze ooit van de club. Het was alleszins de duurste met uitgaven van meer dan 30 miljoen euro voor peperdure miscasts als Bubacar Sanneh, Zakaria Bakkali, Ognjen Vranjes en vele anderen. Coucke beging na de mercato nog een dure blunder door Adrien Trebel een nieuw contract te geven tot 2023. Hij kreeg een bruto jaarloon van 2,7 miljoen euro. De Fransman verdiende de afgelopen 5 jaar 13,5 miljoen euro bruto in Brussel. Pure waanzin. Die financiële strop rond de nek mag in juni 2023 weggehaald worden. Pàs dan is RSCA helemaal verlost van al die foute beslissingen die in 2018 werden genomen…
Het jaar 2018 was dus een gitzwart jaar voor RSCA en daar werd de neerwaartse spiraal, waar de club al was in gekomen in de laatste jaren van Van Holsbeeck en Vanden Stock, enorm versneld. Een mercato die Anderlecht tientallen miljoenen euro’s kostte. De club moest er dus tot het afgelopen boekjaar financieel nog voor bloeden.
STUNTEN MET KOMPANY
Coucke zag RSCA al snel sukkelen en goede vriend Devroe werd na deze blamerende mercato ontslagen en vervangen door Michael Verschueren. Het beleid werd omgegooid en Frank Arnesen kwam naar de club als technisch directeur, Pär Zetterberg als een soort sportief raadgever die nadien snel assistent-trainer werd. In die periode werd Hein Vanhaezebrouck ontslagen en Fred Rutten kwam naar de club. Een miscast, want met een zwakke kern viel er niets meer uit te halen. Rutten had ook niet genoeg persoonlijkheid en RSCA greep in mei 2019 voor het eerst in 56 jaar naast een Europees ticket. De fans stonden aan de poorten en Verschueren moest hen gaan sussen. "Coucke buiten", klonk het. De vulkaan borrelde. Anderlecht stond op ontploffen.
Het missen van Europees voetbal was een blamage van jewelste voor de club, maar Coucke zorgde toen voor dé stunt door Vincent Kompany terug te halen naar Anderlecht. De kritiek verstomde. Hij kocht tijd. Dé transfer van de eeuw werd dit genoemd in België, want Kompany was nog altijd maar 33 jaar en pas kampioen geworden met Manchester City. Hij moest Anderlecht weer naar betere tijden loodsen en hij werd speler-trainer, ook al was Simon Davies op papier de hoofdcoach. Dat was geen succes, zeker aangezien Arnesen toen ook nog mee de transfers deed. Er waren te veel hanen op het erf en dat was voor niemand goed. Ondanks peperdure transfers zoals Michel Vlap, Nacer Chadli, Vincent Kompany, Kemar Roofe en Samir Nasri was het seizoensbegin dramatisch.
DUIVENTIL
Arnesen betaalde al snel het gelag en zijn passage kostte de club meer geld dan ze opleverde. Weer een miscast. Paars-Wit haalde wel een nieuw clubicoon in huis: Frank Vercauteren. Davies was zelf vertrokken en Vercauteren werd de ervaren coach. Een vreemde zet, want de filosofie van Vercauteren en Kompany lag mijlenver uit elkaar. Verschueren en Coucke maakten daar geen goede beurt. Door de coronapandemie werd de competitie stopgezet, op een moment dat RSCA eindelijk sterk voor de dag kwam op het veld, en RSCA eindigde 8ste. Weer geen Europees voetbal.
Een tweede pijnlijk seizoen voor Coucke. De flamboyante eigenaar besloot begin 2020 nog maar eens alles overhoop te gooien. Karel Van Eetvelt werd CEO, Wouter Vandenhaute kreeg de vage functie van extern adviseur. Verschueren verdween naar het achterplan. Zeker toen Peter Verbeke als Head of Sports werd vastgelegd. Van Eetvelt sprak meteen opvallende taal: "Het is heel belangrijk dat we de switch maken van een project van Kompany naar een écht project voor Anderlecht."
Het werd duidelijk dat toen al stilaan de macht van Kompany afnam binnen de club. RSCA ging in die periode ook over tot het ontslag van Pär Zetterberg, die met een koud telefoontje van Van Eetvelt werd ingelicht. Bovendien liep Luc Nilis in 2020 stage en kreeg hij een zeer laag voorstel om aan de slag te gaan binnen de club. Anderlecht maakte in beide dossiers weinig indruk en twee clubiconen werden zo toch bij het huisvuil gezet. Het zou een voorbode zijn voor het vervolg.
COUCKE ZET STAP TERUG
Anderlecht bleef de onrustige momenten immers opstapelen. De Duiventil van België. Kompany liep in de voorbereiding op het nieuwe seizoen een zoveelste blessure op en er waren veel spanningen met Vercauteren. Het zijn twee enorm sterke persoonlijkheden met een andere kijk op voetbal. Iedereen wist dat dit ging botsen. Na een hele voorbereiding werd plots beslist dat Kompany alleen nog maar hoofdtrainer zou worden en Vercauteren werd op een niet al te propere manier ontslagen. Nog maar eens een complete verandering binnen de club. Het was Vandenhaute die deze beslissing nam. Het was wél goed dat er duidelijkheid kwam, maar RSCA pakte ook dit te ‘koel’ aan.
Ondertussen was al lang duidelijk geworden dat Anderlecht door het missen van Europees voetbal en peperdure mislukte transfers financieel in zwaar weer zat. Kompany kreeg een ploeg voorgeschoteld die maximum het niveau van de Belgische subtop haalde. Bovendien werd Jérémy Doku ook nog eens snel verkocht (voor 27 miljoen euro) om schulden weg te werken. Paars-Wit was helemaal in verval geraakt en met Kompany stond er wél een buffer die de fans koest hield. Hij bezorgde Anderlecht een Europees ticket met een povere spelerskern. Eindelijk een succesje na donkere jaren. Maar ondertussen was de club wéér van CEO gewisseld.
Van Eetvelt, wiens meerwaarde nihil was, werd aan de kant geschoven voor Jos Donvil. Hij hield het welgeteld één seizoen vol in Brussel. De juiste mensen vinden, het bleek bijna een onmogelijke taak de afgelopen vijf jaar. In januari 2021 (officieel) besliste Coucke dat hij na drie jaar wanbeleid een stap opzij moest zetten. Hij trad af als voorzitter en werd enkel nog eigenaar. Vandenhaute werd de nieuwe voorzitter en Verbeke de CEO. Opvallend: Verbeke had geen ervaring in die functie en ook Vandenhaute had geen ervaring met het leiden van een club. Met Kompany stond er ook een onervaren coach aan het roer, maar met dit trio moest er eindelijk voor vele jaren stabiliteit komen.
Op het veld was er weer stilaan rust. In het tweede seizoen van Kompany als trainer zette de ploeg weer stappen voorwaarts. Er waren zeer zeker moeilijke momenten, maar Anderlecht haalde een knappe derde plaats én een bekerfinale. In mei 2022 besloten Anderlecht en Kompany wegens een verschil in visie echter uit elkaar te gaan. Achteraf bleek dat Kompany een manager naar Engelse model wenste te worden. Het bestuur bleef herhalen dat er zeker geen onvrede was over Kompany. Het vertrek van de ex-Rode Duivel werd bij tal van concurrenten van RSCA op gejuich onthaald. Er bereikten ons meerdere geluiden dat ze progressie zagen bij Anderlecht en het vreemd vonden dat RSCA niet voluit de kaart van Kompany trok.
Vandenhaute nam echter een gok met diens opvolger. Ze beslisten bij de top van Anderlecht om met Felice Mazzu een trainer met een compleet andere visie te halen, wat toch een teken was dat ze het aan de top helemaal anders zagen dan Kompany. Het zou Vandenhaute volgens bepaalde media zijn geweest die voluit voor Mazzu ging. Een blunder. De mayonaise pakte zoals verwacht niet. RSCA had niet de spelers voor Mazzu-ball. Anderlecht zakte diep weg en in tijden van crisis kan de club het hoofd niet koel houden. Er kwam nog maar eens een paleisrevolutie. Jesper Fredberg werd de nieuwe Sports Director en nam de plaats in van de zieke Peter Verbeke. Zijn toekomst is heel onduidelijk. "We gaan kijken waar we hem nog kunnen inschakelen in de club", zei Vandenhaute. Met Brian Riemer kwam er wéér een nieuwe trainer.
CLUB WERD MODERNER
Anderlecht hoopte enkele jaren geleden dat het in de voetsporen kon treden van clubs als Ajax, FC Porto en Benfica. De Europese subtop bereiken. Ondertussen is Club Brugge die weg op aan het gaan en Anderlecht is momenteel financieel en sportief Belgische subtop. Pijnlijk. Vijf jaar Coucke waren tot op heden een grote flop. Een topclub in verval. In die 5 jaar is het brokkenparcours enorm. Er werden met Devroe, Arnesen, Verbeke en Fredberg al vier mensen aangesteld om het sportieve beleid te bepalen. Met Vanhaezebrouck, Rutten, Davies, Vercauteren, Kompany, Mazzu en Riemer passeerden er al zeven trainers de revue, interim-trainers Belhocine en Veldman niet meegerekend.
Clubiconen als Zetterberg, Nilis, Andersen, Vercauteren, Arnesen en Kompany vertrokken via de achterdeur. De club had met Verschueren, Van Eetvelt, Donvil, Verbeke en nu Bornauw/Fredberg heel wat CEO’s. Anderlecht staat financieel niet meer aan de top en zag de afgelopen vijf jaar de tekorten oplopen tot ruim 120 miljoen euro. Coucke investeerde al 130 miljoen euro en maakte de club weer gezond door een deel schulden (een deel tijdelijk) weg te werken. Het is nobel dat hij die verantwoordelijkheid opnam, maar die tekorten kwamen er grotendeels door het wanbeleid van de afgelopen jaren. Zeer zeker ook onder zijn bewind.
VANDENHAUTE AAN ZET
Toch was zeker niet alles slecht, daarom eindigen we met een positieve noot. Op commercieel vlak, inzake vaste commerciële inkomsten, doet de club het nog steeds goed en is het Belgische top. Anderlecht werd intern eindelijk een moderne club, die inzake ticketing, merchandising, social media en brandmanagement eindelijk de stap zette naar een topclub die naam waardig. Daarnaast is er Neerpede, de goudmijn van Anderlecht. De club investeerde daar ook in. Coucke zijn beste wapenfeit was het vinden van een sponsor voor de academy en het budget van de jeugd werd fors opgetrokken.
Daarnaast was Coucke zijn eerste daad het openbreken van contracten van elf talenten (Jeremy Doku, Mathis Suray, Anouar Ait El Hadj, Lucas Lissens, Halim Timassi, Killian Sardella, Loïc Masscho, Chris Kalulika, Yari Verschaeren, Antoine Colassin en Antonio Zacarias) een goede zet. Doku was de grootste slag en leverde 27 miljoen euro op. Het was een mooi signaal naar de jeugd. Met de transfers van Bornauw, Saelemaekers, Doku, Lokonga en Dendoncker werd de kassa voor bijna 85 miljoen euro gevuld de afgelopen jaren. En er komt nog veel meer talent aan. Dat is echter vooral het werk van hoofd jeugdopleiding Jean Kindermans, die bewijst dat met véél stabiliteit en de juiste voetbalknowhow Anderlecht een énorm potentieel heeft.
Vandenhaute zal de komende jaren beter moeten doen dan zijn start. Onder zijn bewind als voorzitter was het tot op heden weer woelig. Vorig jaar liet hij in Mauve het volgende optekenen toen Anderlecht moest knokken voor Europees voetbal. Hij zei het volgende tegen Verbeke: "Als we geen Europees voetbal halen, waar zijn we dan mee bezig?", was hij kritisch. Dit seizoen zette de Belgische recordkampioen inzake stabiliteit op en naast het veld wéér een stap achterwaarts. Fredberg wacht de zware taak om Anderlecht op de rails te krijgen. Voor eigenaar Coucke is het stilaan de laatste kans.
CR