Tijdens zijn eerste onderonsje met de pers, ongeveer een week na de EK-uitschakeling tegen Italië, ging Roberto Martinez zo min mogelijk in op specifieke vragen wat zijn spelersgroep betreft. Eén naam bracht de bondscoach echter wél gretig aan bod: Jérémy Doku, verrassend doch succesvol aan de aftrap gedropt in de verloren kwartfinale. De 19-jarige dribbelkont veroverde prompt de harten van heel Europa. En toonde daarmee in één klap zowel het gelijk áls ongelijk van Martinez aan.
Aan potentiële vervangers van Eden Hazard, een ronde eerder geblesseerd uitgevallen tegen Portugal, was er in de 26-koppige selectie van de Rode Duivels nochtans geen gebrek. Dries Mertens en Yannick Carrasco hadden tot dan evenwel beiden een teleurstellend toernooi achter de rug, waarop Martinez dan maar de voorkeur gaf aan de veel jongere Doku. "We hadden makkelijk voor een ervaren speler kunnen opteren, maar hij verdiende het na wat hij op training had laten zien", verklaarde de Spanjaard zijn keuze, waarbij Doku zijn frisheid en aanvallende impulsen eveneens belangrijke argumenten vormden. Toch een enigszins gewaagde zet die hij zich, ondanks de nederlaag, niet zou beklagen.
DYNAMISCHE DOKU
Donderdag bestempelde Martinez het zelfs als "zijn grootste beslissing" van de afgelopen weken. Dat de bondscoach na de vloedgolf aan kritiek graag deze pluim op zijn eigen hoed steekt, kunnen we hem moeilijk kwalijk nemen. Zeker omdat Doku het vertrouwen allerminst beschaamde. De winger was in de Belgische ondergang met voorsprong de meest bedrijvige speler in een rood shirt, en bezorgde de Italiaanse rechtsachter Giovanni Di Lorenzo met zijn snelheid en acties een lastige avond. Vooral in de tweede helft, toen hij blijkbaar vertrouwen had getankt door kort voor rust een strafschop te versieren. Te midden van zijn al te statische ploegmaats zorgde Doku als enige af en toe nog voor wat dynamiek.
Ei zo na volgde zelfs de kroon op het werk, maar zijn schicht na een fraaie dribbel vloog rakelings over de lat. Op dat moment zaten we al op een zestal minuten voor het einde. De keuze om de tiener de volle 90 minuten te laten staan, bleek dus evenmin ongegrond. Terwijl de rest van de Rode Duivels op de korrel werd genomen, sprak zowel de binnenlandse als internationale pers achteraf vol lof over de jonge bliksemschicht zijn knappe prestatie. Na een wisselvallig doch veelbelovend eerste seizoen bij Stade Rennes zijn ook de Europese topclubs, voor zover hij daar niet reeds op de radar stond, nogmaals gewaarschuwd. Volume, snelheid, dribbels en dreiging: Doku beschikt nu al over het totale pakket.
OPVOLGER VAN TIELEMANS
Geen wonder dus dat Martinez een fan van het eerste uur is. Hij gunde Doku in september vorig jaar al zijn internationaal debuut, exact een maand voor het toptalent voor een recordsom van Anderlecht naar Rennes verhuisde. Indien de Fransen hem straks ten gelde maken, passeert Paars-Wit dankzij een percentage op de doorverkoop trouwens opnieuw langs de kassa. Sindsdien maakt hij vast onderdeel uit van de Belgische delegatie, met intussen al twee doelpunten en drie assists in 10 interlands. In de laatste rechte lijn richting het EK werd hier en daar zelfs geopperd dat Doku, en niet Mertens, de plaats van Hazard in de openingsmatch tegen Rusland moest innemen. Zo een vaart zou het echter niet lopen.
De ervaring kreeg op dat moment nog de voorkeur, op zich geen onlogische keuze. In de kwartfinale trok Martinez vervolgens dan toch maar de kaart van de jeugd. Het is een eeuwige tweestrijd voor de bondscoach, die nu veelal het verwijt krijgt te lang vast te houden aan de oude rotten van de Gouden Generatie. Nochtans had hij in het recente verleden genoeg oog voor de toekomst. Zinho Vanheusden, Yari Verschaeren, Charles De Ketelaere, Sebastiaan Bornauw, Hannes Delcroix en vele anderen kregen hun kans, Youri Tielemans mocht drie jaar geleden al mee naar het WK. Eens de definitieve kern van 26 namen bekend werd gemaakt, bleek Doku evenwel als enige in diens voetsporen te mogen treden.
JONKIES IN DE WACHTKAMER
Toch liggen vooral die eerste drie jonkies eveneens hoog in de schuif van Martinez, die expliciet aangaf dat het trio in de gaten wordt gehouden met het oog op Qatar. Albert Sambi Lokonga, voor wie het dankzij het herstel van Axel Witsel nu nog bij een plek op de reservelijst bleef, kwam opvallend genoeg niet ter sprake. Wellicht beschouwt de bondscoach hem reeds als een certitude. Vanheusden kwam echter pas terug uit blessure, Verschaeren had een minder jaar bij Anderlecht achter de kiezen. Dat zij de finale schifting niet overleefden, valt dus absoluut te verdedigen. Net zoals het feit dat pakweg Bornauw en Alexis Saelemaekers het onderspit dolven tegen Dedryck Boyata en Timothy Castagne.
Bij één keuze kunnen daarentegen meer vragen worden gesteld. Zeker achteraf. De naam die van meet af aan het meest de wenkbrauwen deed fronsen in de selectie van de Rode Duivels, was die van Nacer Chadli. De verbazing in de Belgische huiskamers groeide toen hij, samen met Mertens, tegen Italië ook nog eens als eerste tussen de lijnen mocht komen. Alsof het lot ermee gemoeid was, bleek de invalbeurt van korte duur. Bij de ene stuitte het op hoongelach, bij de andere op ergernis. Hoe dan ook werd de klucht Martinez, noch de onfortuinlijke Chadli, in dank afgenomen. In het bijzonder omdat er voldoende alternatieven op de bank zaten. Al hadden zij volgens de Spanjaard niet het gewenste profiel.
CHADLI VS CDK
Indien dat de kwestie was, denken wij toch spontaan weer aan De Ketelaere. Een van de jonge talenten die Martinez hoog heeft zitten, maar geen EK-uitnodiging verschafte. En qua type enigszins aan een, weliswaar wat jongere, Chadli doet denken. Omwille van zijn mix van techniek en fysieke kwaliteiten, maar vooral door zijn polyvalentie – een eigenschap die Martinez sterk naar waarde schat. Net zoals Chadli kan CDK zowel op de flank, het middenveld áls de drie posities voorin uit de voeten, wat het aannemelijk maakt dat beiden met elkaar in de weegschaal lagen voor het toernooi. Op de koop toe is het Brugse goudhaantje een linkspoot, een zeldzaam gegeven in de hogere linies van de Rode Duivels.
Als wingback op de linkerflank, een positie die hij bij Club reeds vervulde, kon hij dus goed van pas komen. Al speelde Thorgan Hazard er een vlekkeloos EK. Toen hij tegen Italië na de wissel van Thomas Meunier voor Chadli naar de overkant verhuisde, had De Ketelaere wie weet echter een betere optie geboden. Misschien ging Martinez dus toch in de mist in door hem niet te selecteren. Doku bewees alvast dat we de toppers van de toekomst kunnen vertrouwen om een bijdrage te leveren, een kans die ook De Ketelaere mogelijk met beide handen had gegrepen. In één wedstrijd werd zo Martinez zijn voornaamste paradox blootgelegd: de afweging tussen aanstormend talent en bewezen diensten.
DILEMMA VAN MARTINEZ
Enerzijds geeft de bondscoach blijk van veel aandacht voor de jeugd en het leven na de Gouden Generatie, wat past bij zijn dubbele pet als technisch directeur. Anderzijds heeft Martinez het duidelijk moeilijk om afscheid te nemen van "zijn kinderen", zoals hij de anciens in de kleedkamer na vijf jaar aan het roer omschrijft. Een lastig dilemma en verscheurende spreidstand die ook op zijn persbabbel trouwens geregeld naar boven kwam. Martinez wil niemand van de huidige groep afvallen, maar zet terwijl wel de deur wagenwijd open voor vers bloed. Afwachten of iemand er in Qatar al toe in staat is om het voorbeeld van Doku te volgen. De Ketelaere in plaats van Chadli lijkt alvast een logisch begin.
